Juffrouw Nini

Het restaurant Juffrouw Nini is vernoemd naar de oma van eigenaresse Nynke Kuipers. Juffrouw Nini was in Makkum alom bekend. Hier volgt haar geschiedenis.

Nini Martijns werd geboren in 1917 op het eiland Java in de stad Blitar. Haar vader was een onbekende Nederlander en haar moeder een eveneens onbekende Indische vrouw. Nederlandse heren verwekten in die tijd in de kampong regelmatig kinderen bij inlandse vrouwen.

Nini werd geadopteerd door Arie Martijns. Samen met haar broer Henk werd zij in een kosthuis geplaatst waar zij opgroeide met andere kinderen. Voornamelijk planterskinderen. Dat kosthuis bestaat nog steeds en Nynke is daar in 2024 op bezoek geweest.

Nini groeide op in relatieve weelde en kon naar school. Ze was gek op muziek, was goed in naaien en koken en had een prima leven.

Tijdens de Japanse bezetting was ze voor de duvel niet bang en bracht eten naar één van de kampen waarin bevriende mensen zaten. Daarvoor moest ze soms als vernedering uren in de zon staan, maar ze kreeg het toch voor elkaar om het eten af te leveren. Zij had zichzelf wat Japanse woordjes aangeleerd om de Japanners wat positiever te stemmen.

Na de Japanse nederlaag brak de vrijheidsstrijd uit en Nini werd door de Indonesiërs geïnterneerd in een kamp. Uiteindelijk werd zij vrijgelaten en in 1946 ontmoette zij in Bandoeng Teade Kuipers.

Teade Kuipers

Werd geboren in 1918 in de Pothuissteeg te Makkum. Hij was de tweede zoon van vader Jacob en moeder Sjoukje. Oudere broer was Jetze, jongere broer was Piet(er).

Teade kwam op zijn 18e bij het KNIL. Het Koninklijk Nederlands Indisch Leger. In 1937 vertrok hij naar Nederlands Indië. In 1942 bleek het KNIL niet opgewassen tegen het invallende Japanse leger en Teade werd als krijgsgevangene naar Japan afgevoerd. Het kamp stond in de buurt van de stad Fukuoaka. Velen stierven daar aan honger en ondervoeding maar Teade overleefde het kamp. De terugreis voerde hem in 1945 via de compleet verwoeste stad Nagasaki naar de Philipijnen en daarna weer terug naar Indië.

In Bandoeng ontmoette hij Nini waarmee hij in 1947 in het huwelijk trad. In 1947 mocht hij op verlof en het pasgetrouwde stel ging per boot naar Makkum. Eerst inwonen bij vader Jacob en zijn tweede vrouw Maaike in de Pothuissteeg. Daarna kregen zij woonruimte aan de Grote Zijlroede 11, na het graven van een sloot voor de deur werd het adres Houtmolen 4. Het huis waar nu Ype en Fonny Smink wonen. In 1956 werd daar Arie, de vader van Nynke geboren.

 Nini haalde in Groningen haar diploma als couturier en ging vanuit de keuken thuis aan het werk als naaister. Van verstelwerk tot complete bruidsjurken, ze draaide er haar hand niet voor om.

Ook begon zij met het geven van naailes. Vele meisjes en vrouwen (geen mannen!) kregen in de keuken les en zo ontstond de naam “Juffrouw Nini”.

Tijdens de naailessen was het altijd erg gezellig. Alle wetenswaardigheden van het dorp werden uitgebreid besproken, dus facebook was in die tijd overbodig.

Nini was ook muzikaal. In de jaren zestig ontstond het fenomeen “beatmis”. En ook Makkum moest er aan geloven. Als dirigente van het RK dameskoor verzorgde zij de muziek. Bevriende muzikanten werd gevraagd om mee te doen. Op bekende melodieën van hits als “Yesterday” werden er aangepaste teksten gezongen. Dit alles onder begeleiding van drums, gitaren en andere niet kerkelijke muziek instrumenten. Het bleek een groot succes want het koor werd regelmatig uitgenodigd om in andere plaatsen te komen zingen.

Net als bij andere indo’s stond in het dagelijks leven het lekkere eten centraal. Dit heeft Nini’s kleindochter Nynke op het idee gebracht om haar restaurant naar haar oma te vernoemen. JUFFROUW NINI.

Helaas heeft Nynke haar oma nooit gekend. Nini overleed in 1998 en Nynke werd geboren in 1999.